کتاب‌ها و پژوهش‌هایادداشت‌ها و مقالات شخصی

اقتصاد پشتوانه دیپلماسی است یا بالعکس ؟

دولت یازدهم از ایتدای روی کار امدن دیپلماسی فعالی را برای حل  پرونده سازی هسته ای قدرتهای بزرگ علیه ایران اغاز کرده است که راهبردی صحیح و پسندیده است و حمایت از این راهبرد در واقع حمایت از منافع و امنیت ملی است .

این دولت بویژه جناب اقای دکتر روحانی رییس جمهور محترم با اشنایی تفصیلی ای که با علم سیاست و روابط بین الملل دارند و همچنین برخورداری از مشاوران اگاهی که به دولت مشورت می دهند به خوبی می دانند که در جهان امروز کشورهای معمولی و بی حاشیه نمی توانند  بدون دیپلماسی فعال و پویا حتی در حوزه سیاست های داخلی نیز قدم از قدم بردارند . در این وضعیت کشوری مثل جمهوری اسلامی ایران بعنوان یک قدرت منطقه ای و برخوردار از ایدئولوژی زاویه دار با نظام حاکم بر روابط بین الملل طبیعتا برای حرکت و کنش در عرصه بین المللی بیشتر در معرض مشکل  و تهدید قرار دارد و برای حفظ و افزایش قدرت نیازمند دیپلماسی فعال و سازنده است . نکته ای که با هوشمندی در سند چشم انداز ایران ۱۴۰۴ نیز به آن توجه شده است . اما مساله مورد توجه و اشاره در این نوشتار پیوند خوردن سامان اقتصادی و اجتماعی در داخل با پرونده هسته ای است که می تواند به شکل یک تهدید ظاهر شود .لازم به یاداوری است در این مساله بیشتر از آنکه دولت خواهان این پیوند باشد برخی فعالان سیاسی و رسانه های وابسته به انها تلاش می کنند چنین پیوندی را بین سامان اقتصادی و پرونده هسته ای برقرار کنند و اینطور وانمود می سازند مسیر سامان اقتصادی از معبر حل پرونده هسته ای و دیپلماسی می گذرد. این رویکرد شاید بهر ه ای از حقیقت و واقعیت داشته باشد اما آفات آن به مراتب بیشتر از فواید آن است زیرا دست کشور را از دو جهت خالی می کند . جهت اول این است که مسیر سامان اقتصاد ی با مسیر دیپلماسی – هر چند حوزه های همپوشانی دارند – اما دو مسیر متفاوت هستند و لزوما رابطه متسحکمی با هم ندارند. به عبارت دیگر نمی توان و نباید تصمیمات اقتصادی را منوط و معطل به حل مسائل هسته ای و سیاست خارجی نمود .  البته اگر دیپلماسی در خدمت اقتصاد و مدیریت کشور قرار گیرد چه بهتر .

جهت دوم این است که دشمن و طرف مذاکره ایران تمام تلاش خود را می کند تا ضمن شناسایی نقاط ضعف کشور و برجسته سازی انها از این حربه در فرایند مذاکره به نفع خود استفاده کنند . حال تصور کنیم طرف مذاکره بداند که ایران برنامه های اقتصادی و طرحهای کلان اجتماعی خود را منوط به توافق در عرصه دیپلماسی کرده است ایا در این فضا حاضر خواهند بود حقوق ایران را به رسمیت بشناسند ؟ ایا حاضر خواهند بود دست از تحریمهای ظالمانه علیه ایران بردارند؟ ایا حاضر است به ایرا ن امتیاز بدهد . پاسخ کاملا منفی است . در چنین وضعیتی طبیعی است در فراینددیپلماسی و سیاست خارجی نباید روند مذاکرات را به حل مسائل داخلی بویژه در حوزه اقتصادی ارتباط داد از قضا با چنین رویکردی می تواند در مذاکرات و دیپلماسی دست برتر را داشت . به عبارت دیگر باید توجه کرد برنده دیپلماسی همواره طرفی بوده که از شاخص های قدرت بیشتری برخوردار باشد.و اقتصاد و کارامدی مدیریتی  یکی از این شاخص های تعیین کننده است . بنابر این هرچه توان اقتصادی و مدیریتی کشور بالاتر برود سرداران دیپلماسی جمهوری اسلامی با پشتوانه و عزم والاتری حقوق ملت بزرگ ایران را استیفا می کنند.

دکتر امیر دبیری‌مهر

امیر دبیری مهر متولد 1356 در تهران، دانش اموخته علوم سیاسی در مقطع دکتری است و از سال 1374 تا کنون در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و رسانه‌ای به پژوهش و تدریس مشغول است. وی تا کنون پژوهش‌ها، مقالات، سخنرانی‌ها و گفتگوهای مطبوعاتی و رادیویی - تلویزیونی متعددی انجام داده است که دسترسی به برخی از آنها از طریق درگاه اینترنتی اندیشکده خرد میسر شده است. ریاست انجمن اندیشه و قلم از جمله مسئولیت‌هایی است که این عضو پیوسته انجمن علوم سیاسی ایران هم اینک عهده‌دار آن است.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

5 × دو =

دکمه بازگشت به بالا