پنج الزام صدا و سیما برای ارتقا و تقویت محتوایی و ساختاری
وی با بیان اینکه صدا و سیما در فرایند بزرگ شدن در بیست سال اخیر دچار آسیب های جدی شده است، ادامه داد: یکی از چالش ها و دغدغه های جدی مسئولین صدا و سیما در این دو دهه اخیر پرداخت حقوق و تامین رفاه و امکانات برای پرسنل صدا و سیما است و این ناخواسته تولید را تحت الشعاع قرار می دهد. ما باید از «اداره رادیو تلویزیون» به «رسانه رادیو تلویزیون» تبدیل شویم و این به کوچک سازی و چابک سازی نیاز دارد.
این کارشناس رسانه با اشاره به حرفه ای گری به عنوان نکته دوم، تصریح کرد: موفقیت رسانه های دنیا در گرو تخصص گرایی در حوزه های ارتباطی و هنری است. البته این حرفه ای گری هم با اراده و انگیزه افراد حاصل نمی شود. متاسفانه در صدا و سیما کسانی وارد تولید محتوا و برنامه ریزی شده اند که بدون آموزش لازم به این کار به مثابه به تجارت نگاه می کنند. در حالیکه کار رسانه در جمهوری اسلامی نباید بدین شکل باشد بلکه باید همزمان باید تعهد و مسئولیت و دلسوزی نسبت به جامعه و نظام و ارزش ها وجود داشته باشد و در کنار آن تخصص و شایستگی های هنری و ارتباطی هم باشد. در این حوزه هم ما آسیب داشته ایم که باید به مسیر درست و منطقی برگردیم و اهل فن و صاحب صلاحیت در حوزه تولید محور باشند.
وی الزام سوم را توجه به حوزه فضای مجازی دانست و افزود: رادیو تلویزیون در سال های گذشته به ویژه در دهه اخیر که دهه توسعه فضای مجازی بوده از این قافله عقب افتاده است و نه تنها تولید محتوای ویژه فضای مجازی نداشته حتی نتوانسته حجم تولیدات خود را در فضای مجازی منتشر کند. ما در این زمینه کاستی های زیادی داشته ایم و تلاش های پراکنده ای هم که جسته گریخته شد نتیجه مطلوب نداشت.
دکتر دبیری مهر در ادامه اظهاراتش بیان داشت: نکته چهارم به ضرورت جامعه محوری در تولید برنامه ها بر می گردد. یعنی اینکه رسانه بیشتر از اینکه تحت ملاحظه دولت و صاحبان قدرت باشد باید به عنوان دستگاهی که زیر نظر مقام معظم رهبری است خود در مصلحت ها صاحب تشخیص باشد. رسانه ملی باید منافع و خواسته های مردم را تشخیص داده و شجاعت این را داشته باشد که در مقابل فشارها بیاستد. این یعنی حذف خودسانسوری ها و تحت فشار ها دیگران قرار نگرفتن، حالا این فشار ها چه از جانب دولت و نهادهای صاحب قدرت باشد و چه اینکه از جانب احزاب و گروه های سیاسی باشد.
وی با تاکید بر اینکه آن چیزی که باید خط قرمز باشد مصالح و نیازهای جامعه است، تصریح نمود: البته این کار نیازمند ارتباط خوب با جامعه است. مثلا وقتی صدا و سیما تشخیص می دهد که جامعه پزشکی دچار آسیب های زیادی شده است باید سریال طنزی بسازد و اشکالات جامعه پزشکی را به زبان طنز مطرح کند و از طرف دیگر هم تحت تاثیر تحصن و طومار و اعتراض قرار نگیرد.
این پژوهشگر حوزه رسانه و علوم سیاسی با اشاره به الزام پنجم گفت: خواسته و ناخواسته صدا و سیما در سالهای گذشته تحت تاثیر فضای عمومی دولت بوده است. همراهی و همکاری صدا و سیما با دولت نهم و دهم در حالیکه میان نخبگان و دولت شکاف ایجاد شده بود، باعث زاویه پیدا کردن نخبگان از صدا و سیما شد. در صورتی که صدا و سیما به نخبگان نیاز دارد و در مقابل هم نخبگان برای ارائه نظرات و دیدگاه های خود به صدا و سیما نیاز دارند. باید اقدامی برای بازسازی این رابطه صورت گیرد چرا که به طور مستقیم و غیر مستقیم بر ارتقای کیفی محتوای برنامه های صدا و سیما کمک می کند.
وی در بخش دیگری از صحبتهایش اظهار نمود: با شناختی که از آقای سرافزار دارم و سالها همکاری که داشته ام فکر می کنم آقای سرافراز این پنج دغدغه را دارند و به نظر این نکات و موارد مشابه در دستور کار سازمان در دوره مسئولیت او قرار دارد ولی مهم این است که زمینه عملیاتی شدن اینها فراهم شود و در داخل و خارج سازمان همه کمک کنند که این دغدغه ها برطرف شده و سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تقویت شود.
دکتر دبیری مهر در پاسخ بخ سئوالی درباره موانع قانونی این سازمان تاکید کرد: در حال حاضر تولید در صدا و سیما کاملا در بخش خصوصی انجام می شود و این در واقع پاسخی است به کسانی که نسبت به دولتی بودن صدا و سیما انتقاد می کنند. چیزی که در حال حاضر طبق قانون اساسی مشخص است انحصار پخش در سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی است.
وی ادامه داد: باید به این ملاحظه توجه داشته باشیم که صدا و سیما حتی تولید در برنامه های زنده را به بخش خصوصی خارج از جام جم واگذار کرده است. نکته مهم این است که ما باید نگاه و تعریفمان را از رسانه صدا و سیما بر اساس قانون اساسی عوض کنیم. همانطور که در اقتصاد سه بحث عمومی، دولتی و خصوصی داریم برداشت شخصی من این است که قانون گذاران، صدا و سیما را عمومی دیده اند نه دولتی و یا خصوصی. نباید صدا و سیما دولتی تفسیر شود. اگر صدا و سیمای ما دولتی بود باید رئیس صدا و سیما را رئیس جمهور انتخاب می کرد. دقیقا به خاطر همین که صدا و سیما یک نهاد عمومی است زیر نظر مقام معظم رهبری قرار دارد. یعنی صدا و سیمای رسانه اجتماعی و به عبارت دیگر رسانه جامعه اسلامی است.
این کارشناس حوزه رسانه خاطر نشان کرد: برداشت من، نه آن چیزی که الان وجود دارد، این است که آنچه برای رسانه ملی مهم است منافع ملی و امنیت ملی است که در این چارچوب می تواند قوای سه گانه را نقد کند و از قوا و نیروهای مسلح هم مطالبه گری کند. قانون گذار شانی را برای صدا و سیما در نظر گرفته است که گویی تشعشعی از وجود ولی فقیه است. ولی فقیه هم وظیفه نظارت بر امور کلی کشور را دارد و از این منظر بر قوای سه گانه نظارت دارد. صدا و سیما هم به عنوان یکی از بازوان رهبری باید به این شان کمک کند.
وی در پایان جمعبندی کرد: به خاطر همین من با این تقسیم بندی دولتی، خصوصی در صدا و سیما از منظر رویکردها و سیاست ها موافق نیستم و صدا و سیما را یک دستگاه عمومی می دانم.
