نقش ترجمه و مترجم در جنبش دانایی ایرانیان
هشتم مهر ماه روز جهانی ترجمه و مترجم است، شاید یک سوال در ذهنها شکل بگیرید و ان سوال این است که چرا یک روز رو در جهان به روز مترجم و ترجمه اختصاص دادند ؟
پاسخ کوتاه این است که بسیاری از پیشرفتها، دانایی ها و اگاهی های ما مدیون نهضت ترجمه و همت مترجمان گرامی است در همه کشورهای دنیا و به همه ی زبانهای مبدا و مقصد از جمله مترجمان گرانمایه ایرانی که جا داره اینجا از همه شون تجلیل و تقدیر کنیم.
اینبار دکتر امیر دبیری مهر به بهانه روز جهانی ترجمه و مترجم سراغ یکی از مترجمان جوان و پرکار و البته موفق رفته و گفتگویی رو با ایشان یعنی اقای سید محمود حبیبی ترتیب داده اند . مشروح این گفتگو که از رادیو تهران پخش شده است را در لینک زیر بشنوید.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، سید محمود حبیبی مترجم ، همزمان با روز جهانی ترجمه با حضور در برنامه گفتاورد درباره جایگاه ترجمه و نقش آن در تولید علم گفت: مترجم ها حلقه اتصال اندیشه در جهان هستند اگر بپذیریم که در عصر جهانی‌شدن هستیم نقش مترجم‌ها در این جهان پررنگ‌تر هم می‌شود.
او منظور از ترجمه را برگردان صرف یک کلمه از زبانی به زبان دیگر ندانست و افزود: مترجم ها همزمان با ترجمه، انتقال فرهنگ و برگردان فکر و اندیشه را نیز بر عهده دارند.
حبیبی با اشاره به ترجمه های بی‌کیفیت در بازار گفت: متاسفانه برخی از این ترجمه‌ها هیچ فهمی را حاصل نمی‌کنند و اینگونه ترجمه ها کار مترجمان با دقت و حرفه ای را خدشه دار کرده است .
او با بیان اینکه آشفتگی موجود در بازار ترجمه مختص امروز نیست، گفت: در طول تاریخ تعداد مترجمان خوب، انگشت شمار بوده است. اغلب، افرادی به این حرفه وارد می‌شوند که صلاحیت ندارند.
او با اشاره به تعریف ناقص و ناکاملی که در تعریف ترجمه وجود دارد، تصریح کرد: مترجمان برای انتقال از زبان مبدأ به زبان مقصد باید تسلط کامل بر زبان مبدا و مقصد داشته باشند.
او ترجمه را نوعی هنر دانست و افزود: حرفه ترجمه از یک فن بالاتر می‌رود و به واسطه تبحر مترجمان در آثارشان به هنر نزدیک می شود .
این مترجم با انتقاد از بی توجهی به آموزش درست زبان و ادبیات فارسی به کودکان و نوجوانان گفت: پیش تر زبان فارسی جدی تر گرفته می شد ولی امروزه در خانواده ها تاکید زیادی بر آموزش زبان فارسی به کودکان وجود ندارد و بیش از زبان فارسی زبان های دوم و سوم مورد توجه است.
او نگاه بالا به پایین نسبت به زبان فارسی را مذموم ارزیابی و خاطرنشان کرد: برای آسیب شناسی این مساله باید عوامل اقتصادی و اجتماعی موجود در حوزه نشر را بررسی کرد و متوجه شد که چرا ترجمه به این روزگار گرفتار شده است.
او در ادامه مکبث از داریوش آشوری را یکی از آثار درخشان در حوزه ترجمه معرفی کرد و گفت: علاوه بر آشوری ، عزت الله فولادوند، خشایار دیهیمی، نجف دریابندری، سیدرضا حسینی، محمد قاضی، ابراهیم یونسی و عبدالله کوثری از بهترین مترجم های ایران هستند.
او به نقش و اثرگذاری مترجمان در جریان فکری جامعه اشاره کرد و گفت: این قشر با ترجمه های مناسب و انتخاب کتاب های شایسته از جایگاه مترجم بالاتر می روند و به روشنفکر و مرجع فکری تبدیل می‌شوند. به عنوان مثال عزت الله فولادوند اولین ترجمه هانا ارنت را به جامعه معرفی کرد.
او تصریح کرد: تنها امانتداری از زبان مبدا به مقصد مهم نیست بلکه زمان بندی انتخاب مناسب منابع برای ترجمه نیز مهم است در نقد و ارزیابی مترجم ها این عوامل باید مد نظر قرار بگیرد.
او در پاسخ به وضعیت معیشتی مترجمان و مولفان در بازار نشر ایران گفت: گذران زندگی با کار ترجمه بیشتر شبیه شوخی و مثل تالیف کار دلی است و امکان گذران زندگی با آن وجود ندارد . این در حالی است که در دنیا ساز و کاری مشخص برای مترجم وجود دارد و در بازار نشر جدی‌تر گرفته می‌شوند.
حبیبی مترجم ۴ کتاب «آیا دموکراسی در آمریکا ممکن است»، «اعتقاد بدون تعصب»، «اینترنت با مغز ما چه می کند» و «شورشی سودایی» است.
مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبکه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
ما را در اینستاگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی با شناسه tehraan۳۶۰@ پیدا و همراهی کنید.
همچنین علاقه‌مندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیکیشن ایران صدا دریافت کنند.
*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذکر منبع مجاز است.
