بررسی رابطه امار و برنامه ریزی و توسعه

در برنامه امروز گفتاورد درباره نقش مهم امار در برنامه ریزی و نقش کلیدی برنامه ریزی در توسعه سخن کردیم . مشروح این برنامه را در لینک زیر بشنوید.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، ایوب فرامرزی معاون اقتصادی و محاسبات ملی مرکز آمار ایران و سید نعمت الله میر فلاح نصیری معاون آمارهای ثبتی مرکز آمار ایران به مناسبت روز آمار و برنامه ریزی در کشور در برنامه گفتاورد رادیو تهران حضور یافتند.

میرفلاح با بیان اینکه پیمایش و جمع آوری داده کار بسیار سختی است، گفت: این سختی به ویژه در شرایط کرونا بدتر هم می شود با این حال در مرکز آمار کار متوقف نشده و برخی حوزه ها کار بیش از پیش فعال بودند.
او متولی اصلی آمار در ایران را مرکز ملی آمار عنوان کرد و افزود: مراکز دیگری هم در کشور وجود دارند که به جمع آوری آمار و داده ها می پردازند ولی روش های جمع آوری داده ها در مراکز مختلف متفاوت است البته این موضوع جدید نیست در سایر کشورها هم روش های مختلف جمع‌آوری وجود دارد.

او درباره علت متفاوت بودن آمار در موضوعات واحد از سوی مراکز مختلف گفت: برخلاف اینکه در تمام جهان توصیه و تاکید بر یگانه سازی است اما دستگاه هایی که آمار تولید می کنند در بسیاری مواقع داده ها را همراه آمار منتشر نمی کنند؛ دلیل متفاوت بودن آمارها نیز همین موضوع است اگر این داده ها منتشر شود علت متفاوت بودن آمارها هم شفاف سازی می شود.

تولیدات آماری محرمانه نیستند
در ادامه این جلسه فرامرزی درباره چگونگی وضعیت ایران در حوزه آمار گفت: در سال های نه چندان دور، بانک های مرکزی در تمامی جهان مسئول تولید و انتشار آمار در رشد اقتصادی، تورم و .. بوده اند ولی زمانی که مساله رشد و رقابت بخش خصوصی در جهان مطرح شد ضرورت دسترسی با آمارها و داده های با کیفیت و کمیت مناسب مطرح شد. در این زمان بود که بر وجود نهادی برای تولید مستقل ارقام احساس نیاز شد.
او افزود: در همین راستا در همه کشورهای پیشرفته برای پیشگیری از موازی کاری و همینطور تولید آمار معطوف به هدف سازمان های مستقلی شکل گرفت ولی در ایران فرآیند انتقال مسئولیت طولانی شده است و هنوز به طور کامل محقق نشده است.

فرامرزی با بیان اینکه در ۹۵ درصد کشورها سازمان های آماری مسئول تهیه و تولید حساب ها و رشد اقتصادی و ملی هستند، گفت: ولی در ایران هنوز این اتفاق نیافتاده است. این در حالی است که بر اساس قوانین ایران نیز جزو ۹۵ درصد است.
او با بیان اینکه مرکز ملی آمار و بانک مرکزی به طور موازی تولید آمار می کنند، گفت: این موازی کاری در ایران وجود دارد به طوریکه هر دوی این نهادهای رسمی در رشد اقتصادی و تورم و بودجه خانوار آمار ارائه می کنند.
معاون اقتصادی و محاسبات ملی مرکز آمار ایران در ادامه از انتشار آمار رسمی برای جلوگیری از سردرگمی پژوهشگران در مرکز ملی آمار خبر داد و گفت: اردیبهشت امسال (۱۴۰۰) مرکز آمار فهرستی را منتشر کرد در آن شناسنامه شاخص ها، نهاد مسئول و همینطور ناشر آمار مشخص شده است.
او درباره نقش آمار در توسعه کشور گفت: برای اینکه بتوان به نحو مطلوب از آمار استفاده کرد باید نمایندگان نظام جمع آوری داده، نظام برنامه ریزی و نظام نظارتی و ارزیابی کننده برنامه ها در کنار هم جمع شوند. بدین ترتیب شاید بتوان موضوعات را عمیق تر تحلیل کرد.

او با بیان اینکه امروزه دوره حکمرانی اطلاعات است، گفت: این اطلاعات تبدیل به دانش می شود و در تبیین رویکردها وتصمیم گیری‌های مبتنی بر شواهد اثر می‌گذارد.
این کارشناس با بیان آنکه هدف گذاری ها باید مبتنی بر آمار باشد، تصریح کرد: موضوع سواد آماری امروز از مسائل مهم است به طوری که جامعه سیاست گذار و برنامه ریز در حدی باید دانش جمع آوری و محاسبه فرمول ها را بدانند. علت برخی از مشکلات امروزی این است که سواد آماری لازم و اشراف بر موضوعات وجود ندارد.
او درباره مفهوم آمار محرمانه و چند و چون آن گفت: در همه دستگاه ها دسترسی به اطلاعات طبقه بندی شده است. ولی محرمانگی در حوزه تولید آمار به هیچ وجه وجود ندارد. بنابراین هم فایل خام و هم شاخص ها در اختیار متقاضیان قرار داده می شود. البته ریز داده های نمونه بر اساس قوانین موجود حتی برای ضابطان قضایی نیز وجود ندارد.
فرامرزی درباره مخاطبان سازمان های آماری نیز گفت: این سازمانها به طور کلی دو نوع کاربر دارند؛ عام و خاص. کاربران خاص که همان پژوهشگران و محققان هستند و رسانه ها به عنوان کاربران عام . رسانه ها در این مقام باید با تکیه بر سواد آماری اطلاعات را در اختیار عموم قرار دهند.
معاون اقتصادی و محاسبات ملی مرکز آمار ایران بر ضرورت حل مشکلات و چالش های جمع آوری داده با تعامل قوای سه گانه تاکید کرد و گفت: برای افزایش بهره وری باید همزمان چالش های نظام نظارت و برنامه ریزی هم حل شود.
به گفته او سواد آماری توانایی درک و فهم آمار است که به همراه تفکر آماری برای تصمیم‌گیری‌های خصوصی عمومی و حرفه ای موثر واقع شود.
فرامرزی درباره چگونگی توجیه عملکرد توسط مسئولان از طریق آمارهای درست گفت: در این موضوع بحث فرداده ها خیلی مهم است . در این مبحث باید با ارائه فرا داده ها از ساحت آمار پاسداری شود.
او با بیان اینکه آمار و اطلاعات باید تقاضا محور باشد نه وظیفه محور تصریح کرد: باید مشخص شود که به چه آماری در کشور نیاز است که آنها را تولید کنیم چرا که تولید آمار هزینه و بودجه‌ای را برای کشور ایجاد می کند.
معاون اقتصادی و محاسبات ملی مرکز آمار ایرانافزود: برخی آمارها مثل رشد اقتصادی در تمام جهان آمار رسمی و آمارهای خاص حاکمیتی است.

خاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبکه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
ما را در اینستاگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی با شناسه tehraan۳۶۰@ پیدا و همراهی کنید.
همچنین علاقه‌مندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیکیشن ایران صدا دریافت کنند.

*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذکر منبع مجاز است.